Ważność skierowań

Czy inny dokument może zastąpić skierowanie?

Pacjenci hospitalizowani na oddziałach szpitalnych powinni wiedzieć, że karta informacyjna, którą otrzymujemy po leczeniu szpitalnym, w izbie przyjęć lub w szpitalnym oddziale ratunkowym, nie zastępuje skierowania, nawet jeżeli zawarte są w niej informacje o konieczności dalszego leczenia.

W szpitalu lekarz prowadzący zobowiązany jest wystawić skierowanie w zakresach świadczeń, z których powinniśmy skorzystać po opuszczeniu murów szpitala.
Natomiast dokumentem, który zastępuje skierowanie jest karta diagnostyki i leczenie onkologicznego – DiLO3. Karta ta jest wydawana przez lekarza POZ lub specjalistę pacjentom z podejrzeniem występowania choroby nowotworowej. Karta DiLO umożliwia skorzystanie z szybkiej ścieżki onkologicznej wykluczającej lub potwierdzającej chorobę nowotworową oraz szybkie podjęcie leczenia. Z kartą DiLO w trybie przyspieszonym będziemy przyjęci do ambulatorium i na specjalistyczne badania diagnostyczne. W przypadku potwierdzenia występowania choroby nowotworowej również na leczenie szpitalne.

Gdy nie posiadamy skierowania

Należy również podkreślić, że w przypadku gdy pacjent zgłosi się na świadczenia medyczne do placówki posiadającej kontrakt z NFZ bez wymaganego skierowania, świadczenia te nie zostaną sfinansowane przez Fundusz, a koszt ich wykonania może obciążyć pacjenta.
Termin ważności skierowania
Często ze strony pacjentów zadawane jest pytanie o termin ważności skierowania. Ogólna zasada mówi, że skierowanie jest ważne dopóty, dopóki istnieją przesłanki wskazujące na potrzebę podjęcia działań diagnostycznych lub terapeutycznych. Po rozpoczęciu leczenia w danej poradni skierowanie jest ważne tak długo, jak długo utrzymuje się problem zdrowotny będący przyczyną wydania skierowania i jak długo lekarz specjalista prowadzący pacjenta wyznacza terminy kolejnych wizyt.

Od tej zasady występują pewne ustępstwa, np. skierowanie na leczenie uzdrowiskowe jest weryfikowane co 18 miesięcy. W przypadku gdy otrzymamy skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne w warunkach ambulatoryjnych, skierowanie straci ważność, jeżeli nie zostanie zarejestrowane w zakładzie rehabilitacji, w ciągu 30 dni od momentu wydania. Natomiast w przypadku skierowania do szpitala psychiatrycznego, jego ważność utrzymuje się tylko przez 14 dni.

Nie mam przy sobie skierowania

Rejestrując się do poradni specjalistycznej, nie musimy posiadać przy sobie skierowania, jednak mamy obowiązek dostarczyć oryginał dokumentu w ciągu 14 dni roboczych. Jeżeli nie dostarczymy skierowania w tym terminie, zostaniemy skreśleni z listy oczekujących. Podobnie, jeżeli nie przyjdziemy na ustaloną wizytę, również zostaniemy skreśleni z listy oczekujących. Bardzo ważnym jest, aby – w przypadku gdy nie możemy stawić się w wyznaczonym terminie na wizytę lub gdy rezygnujemy z niej – niezwłocznie poinformować o tym świadczeniodawcę. Wówczas na nasze miejsce zostanie wpisany inny pacjent i pozwoli to skrócić, bardzo długie w obecnym czasie, kolejki. Należy również wskazać, że każdy pacjent może wpisać się na listę oczekujących tylko u jednego świadczeniodawcy. Reguła ta dotyczy również specjalizacji, w których nie obowiązuje konieczność przedstawienia skierowania oraz świadczeń onkologicznych.

Wpisując się na listę oczekujących, powinniśmy również wiedzieć, że istnieją dwie kategorie medyczne i tym samym prowadzone są dwie listy oczekujących4. W przypadku gdy istnieje konieczność pilnego udzielenia świadczenia ze względu na dynamikę procesu chorobowego i zachodzi ryzyko szybkiego pogorszenia stanu zdrowia lub znacznego zmniejszenia szans na powrót do zdrowia, otrzymujemy kategorie „przypadek pilny”. Natomiast jeżeli pacjent nie znajduje się w stanie nagłym, otrzymuje status „przypadek stabilny.” Decyzja o nadaniu określonej kategorii medycznej podejmowana jest indywidualnie przez lekarza wystawiającego skierowanie.

Osoby uprzywilejowane

Na zakończenie należy również wskazać osoby uprzywilejowane, które mogą korzystać z porad specjalistów bez wymaganego skierowania. Należą do nich m.in. inwalidzi wojskowi, osoby represjonowane z powodów politycznych, kombatanci, działacze opozycji antykomunistycznej, niewidomi, cywilne ofiary działań wojennych, uprawnieni żołnierze lub pracownicy oraz weterani w zakresie leczenia urazów lub chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa. Ponadto, bez skierowania uzyskają świadczenia osoby chore na gruźlicę, zakażone wirusem HIV. Osoby uzależnione od alkoholu, środków odurzających i substancji psychotropowych mają prawo do korzystania z leczenia odwykowego również bez skierowania. Ponadto, osoby współuzależnione, czyli osoby spokrewnione lub niespokrewnione z osobą uzależnioną i wspólnie z nią zamieszkujące i gospodarujące mają prawo do leczenia w zakresie leczenia uzależnienia. Badania dawcy narządów również wykonywane są bez skierowania.