Jak uzyskać prawo do świadczeń medycznych w Unii Europejskiej

Warto wiedzieć zanim wyruszysz w podróż.

System prawny naszego kraju gwarantuje prawo do opieki medycznej w okresie ciąży, porodu i połogu wszystkim paniom posiadającym obywatelstwo polskie i na stałe zamieszkujące na terytorium kraju*. Specjalistyczna opieka lekarska zagwarantowana jest wszystkim pacjentkom w czasie ciąży, bez względu na fakt czy dotychczas były objęte powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym, a opieka realizowana jest wyłącznie w placówkach medycznych posiadających kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia.

W przypadku turystycznego wyjazdu za granicę, udając się do państw członkowskich Unii Europejskiej (UE), powinniśmy zadbać o wyrobienie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Na podstawie tej niebieskiej, plastikowej karty, wielkością przypominającą kartę płatniczą, w państwach UE zostaną nam udzielone świadczenia medyczne. Jak informuje Narodowy Fundusz Zdrowia na swoich stronach internetowych** karta EKUZ przysługuje osobom podróżującym głównie w celach turystycznych, w sytuacji nagłej choroby lub urazu, w zakresie niezbędnym z przyczyn medycznych, biorąc pod uwagę charakter świadczeń oraz czas pobytu. Bardzo istotnym jest, aby placówka medyczna, do której zgłosimy się po pomoc, posiadała aktywną umowę z tamtejszą kasą chorych, czyli odpowiednikiem naszego NFZ. Należy również zauważyć, że świadczenia medyczne uzyskiwane na podstawie EKUZ dotyczą wyłącznie świadczeń o charakterze niezbędnym i w żadnym przypadku nie obejmują sytuacji, kiedy celem tymczasowego pobytu za granicą jest poród dziecka, które w takim przypadku będzie traktowane jako świadczenie planowe.

Zgodnie z obowiązującym prawem karta EKUZ przysługuje wyłącznie osobom ubezpieczonym oraz osobom bez aktywnego ubezpieczenia ale posiadającym obywatelstwo polskie i posiadające zamieszkanie na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, które nie ukończyły 18. roku życia oraz kobietom będącym w okresie ciąży, porodu i połogu.

W celu otrzymania karty EKUZ na cele turystyczne należy wypełnić stosowny wniosek, który można pobrać ze strony internetowej Narodowego Funduszu Zdrowia www.nfz.gov.pl w zakładce dla pacjenta. Wypełniony i podpisany formularz może zostać przesłany pocztą lub e-mailem do oddziału funduszu w Twoim mieście / regionie. Wniosek oczywiście możemy złożyć osobiście. Niestety w okresie bezpośrednio przed wakacjami musimy nieco uzbroić się w cierpliwość – z uwagi na ogromne zainteresowanie wyrobieniem karty ubezpieczenia zagranicznego. Niewątpliwie bardzo wygodną formą jest skorzystanie z możliwości złożenia wniosku przy pomocy Elektronicznej Skrzynki Podawczej ePUAP albo poprzez Internetowe Konto Pacjenta. Zachęcam do korzystania z tego sposobu złożenia wniosku, jednak proponuję wystąpić o kartę odpowiednio wcześniej, co najmniej miesiąc przed planowanym wyjazdem. W składanym wniosku można wskazać sposób odbioru karty za pośrednictwem poczty lub osobiście w NFZ. Karta EKUZ może również być odebrana w NFZ przez osobę trzecią, należy wówczas złożyć stosowne, pisemne upoważnienie.

Jak informuje NFZ, ważność otrzymanej karty ubezpieczenia uzależniona jest od naszego statusu ubezpieczenia. Każdy z nas, kto posiada status osoby ubezpieczonej, otrzyma EKUZ ważny przez najbliższe 3 lata. Natomiast kobieta aktualnie nieubezpieczona, ale będąca w okresie ciąży i porodu, otrzyma kartę ważną przez 6 najbliższych miesięcy. Osoby bezrobotne zarejestrowane w Urzędzie Pracy otrzymają ubezpieczenie ważne tylko 2 miesiące. Najdłuższy okres ważności EKUZ przewidziany jest dla osób pobierających świadczenia emerytalne, których dokument ważny będzie przez najbliższe 5 lat. Jeżeli nie ukończyłeś 60 lat w przypadku kobiet i 65 mężczyzn, w sytuacji gdy otrzymujesz emeryturę karta jest ważna przez 20 lat. Należy również wskazać, że wydanie karty ubezpieczenia jest całkowicie bezpłatne, nieobarczone żadnymi opłatami, podatkami ani kosztami związanymi z przesłaniem karty na wskazany adres.

Już teraz planując wakacyjny wyjazd do państw Unii Europejskiej, zadbajmy o wyrobienie kart EKUZ dla siebie i naszych najbliższych, z którymi będziemy wypoczywać. EKUZ gwarantuje nam możliwość korzystania z pomocy medycznej, w nagłych nieprzewidzianych wcześniej sytuacjach. Wszystkim udającym się na zagraniczny wyjazd życzę udanej pogody, błogiego wypoczynku, zachwytu nad pięknem przyrody oraz braku potrzeby korzystania z Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego.

Opracowano na podstawie:
* art. 2 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581, z późn. Zm)
** www.nfz.gov.pl, www.ekuz.nfz.gov.pl (dostęp 1.05.2018 r.)